Καλώς ήλθατε στην Πλατανιά

Η Πλατανιά είναι χωριό του δήμου Πολυκάστρου, της επαρχίας Κιλκίς, του νομού Κιλκίς, κείμενο επί της Εθνικής Οδού 1 (Ευρωπαϊκή Οδός 75).

Κατά την Τουρκοκρατία, το χωριό ονομάζονταν Μπαγιάλτσα ή Μπαγιάλτζα. Οι περισσότεροι κάτοικοι (σλαβόφωνοι και βλαχόφωνοι) στις αρχές του 20ού αιώνα ασπάστηκαν την εξαρχία και ως επακόλουθο, προσήλθαν στην Βουλγαρική πλευρά. Οι περισσότεροι Βλάχοι κάτοικοι παρέμειναν πιστοί στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Οι εξαρχικοί απεχώρησαν μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Το 1920 εγκαθίσταται στο χωριό η πρώτη ομάδα Ποντίων προσφύγων. Σε αυτή την πρώτη ομάδα υπήρχαν οικογένειες με καταγωγή από τα χωριά των Κοτυώρων του Πόντου. οι οποίες όμως είχαν ήδη μετοικείσει τα τελευταία 20 - 25 έτη περίπου (τέλη 19ου - αρχές 20ού αιώνα), σε χωριά της περιοχής του Σοχουμίου της τότε τσαρικής Ρωσίας, στην Αμπχαζία (περιοχή Αζάντας: χωριά Φτεριλίχ, Κιρκιμίς) από όπου κατέφθασαν στην Ελλάδα στις αρχές του 1920. Επιπλέον, σε αυτή την ομάδα υπήρχαν και οικογένειες προσφύγων από την περιοχή της Κερασούντας που είχαν καταφύγει στην Νότια Ρωσία, λόγω της γενοκτονίας που υφίσταντο οι Έλληνες του Πόντου. Στη συνέχεια και μέχρι το 1923 στο χωριό εγκαθίστανται και άλλοι Πόντιοι πρόσφυγες ξανά από τις περιοχες των Κοτυώρων και της Κερασούντας, καθώς και της Τραπεζούντας, της Σαντάς, της Αργυρούπολης και της Αμισού. Το 1936 εγκαθίστανται μόνιμα στο χωριό και λίγες οικογένειες Σαρακατσάνων που πολιτογραφήθηκαν και εγκατέλειψαν την νομαδικό τρόπο ζωής τους. Τέλος, μετά τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου, στο χωριό εγκαταστάθηκαν λίγες ακόμη οικογένειες Βλάχων, προερχόμενες από τα χωριά του Πάικου. Οι κάτοικοί της Πλατανιάς σήμερα, είναι Βλάχοι, Σαρακατσάνοι και Πόντιοι πρόσφυγες (που αποτελούν και την πλειοψηφία).

Ιστορία του χωριού

Αμπαλάρισαν το λιγοστό τους βιος. Όλη κι όλη η περιουσία μια εικόνα της Παναγίας, οικογενειακά κειμήλια και λίγο χώμα από το Σοχούμ, τη δεύτερη πατρίδα τους.
Κάτοικοι της Ορντού, Ορντουλήδες, ξαναβιώνουν το διωγμό, την προσφυγιά. Με τον ήλιο της καρδιά τους προσπαθούν κάτι να διασώσουν σιγοψιθυρίζοντας μιαν ευχή «Θεμ πίσομεν ήντα θέλτς, μόνον σον τόπον άφσμεν». Τίποτα όμως, πια απο τα παλια δεν μπορει να επιστρεψει. Μεσα στο αμπαρι του μυαλου τους «φυλακισαν» τις εικονες και τις θυμισες της αχαρης προσφυγικης τους ζωης και κίνησαν για το μαρκινό ταξίδι τους στην Ελλάδα.

Στο χωριό Μπαγιάλτζα οι τρομαγμένες ζωές τους «ξεκλειδώθηκαν». Αγάπησαν τη νέα τους γη και αυτή άνοιξε τα σπλάχνα της για να τους θρέψει. Έβαλαν το χέρι για αντήλιο και κάτω από το γλογισμένο ήλιο του μεσημεριού, που τρεμόπαιζε πάνω στα φυλλαράκια των πλατανιών, έγιναν στίστες της νέας ζωής τους. Μαζί τους και μερικές οικογένειες από την Τραπεζούντα και τηνΚερασούντα που εγκαταστάθηκαν λίγο αργότερα, όπως και μερικές οικογένειεςΣαρακατσαναίων.

Στέγασαν για λίγο τις προσευχές τους μαζί με τον παπα-Κωσταντίνο Πετρίδη από τηνΑργυρούπολη (Κιμισχανά) στην πρόχειρα διαμορφωμένη παράγκα για εκκλησία, αφιερωμένη στους Κωσταντίνο και Ελένη, και όταν οι καταστάσεις ήταν δυσβάσταχτες για τις ισχνές πλάτες τους, πήγαιναν στην πηγή, όπου το νερό ήταν θαυματουργό. Στο αγίασμα, όπως το έλεγαν. Στα γύρω δέντρα άφηναν ως τάματα τα ρούχα τους. Χρόνια αργότερα στο σημείο εκείνο ύψωσαν εκκλησία ανταποδίδοντας ευλαβικά την πραγματατικότητα των παρακλήσεων τουΣτέγασαν για λίγο τις προσευχές τους μαζί με τον παπα-Κωσταντίνο Πετρίδη από την Αργυρούπολη (Κιμισχανά)στην πρόχειρα διαμορφωμένη παράγκα για εκκλησία, αφιερωμένη στους Κωσταντίνο και Ελένη, και όταν οι καταστάσεις ήταν δυσβάσταχτες για τις ισχνές πλάτες τους, πήγαιναν στην πηγή, όπου το νερό ήταν θαυματουργό. Στο αγίασμα, όπως το έλεγαν. Στα γύρω δέντρα άφηναν ως τάματα τα ρούχα τους. Χρόνια αργότερα στο σημείο εκείνο ύψωσαν εκκλησία ανταποδίδοντας ευλαβικά την πραγματατικότητα των παρακλήσεων τους.ς.

Έφτιαξαν και μια παράγκα για σχολείο. Οι περίπου εξήντα πρώτοι μαθητές έμαθαν πολλά και σημαντικά πράγματα από το δάσκαλο τους, απόφοιτο του φροντιστηρίου Τραπεζούντας,Ιωάννη Ακριτίδη.

Τα χρόνια κύλησαν ήρεμα και δημιουργικά και δεν ήταν παρά μια επανάληψη του κύκλου των γειτονικών χωριών.

Στο χωρίο γίνονται τοπικά πανηγύρια και εκδηλώσεις με χορευτικά.

Επίσης κοντά στο χωριό υπάρχει αρχαιολογικός χώρος, τον οποίο δεν έχουν εξερευνήσει.

 

πηγή: http://ellinika-xwria.blogspot.gr/